اگه بخوایم پوست صاف، شفاف و بدون چینوچروک داشته باشیم، همون پوستی که کلی جوانتر نشونمون میده، احتمالاً اولین کاری که میکنیم اینه که دنبال یه روتین مراقبتی خوب میگردیم. اینجاست که پای رتینوئیدها (مثل رتینال) وسط میاد. این مواد معروفن به اینکه میتونن نشونههای پیری پوست رو کم کنن، پوست رو سفتتر کنن و کلی به شادابی صورت کمک کنن.
خیلیها الان دیگه رتینوئیدها رو توی روتین مراقبت پوستشون دارن؛ یا به شکل کرم یا به صورت سرم. اما شاید بعضیا هنوز اسمشونم نشنیده باشن و ندونن اصلاً با چینوچروک باید چه کرد.
حالا واقعاً رتینوئید چیه؟ رتینال با رتینول چه فرقی داره؟ اصلاً چرا این ترکیبا انقدر خاص و مهم شدن توی دنیای مراقبت پوست؟
در ادامه با مجله سلامت آواطب همراه باشید.
رتینوئیدها دقیقاً چه هستند؟
رتینول، رتینال (که اسم کاملترش “رتینالدهید” هست) و رتینوییک اسید، همشون جزو خانوادهی ویتامین A هستن. این ترکیبات در پزشکی خیلی پرکاربردن، مخصوصاً برای درمان جوش، چینوچروک، لک و شلی پوست.
بین همهی اینا، رتینوییک اسید (همون فرم فعال و مستقیمش) از همه قویتره، ولی یه نکته داره: چون خیلی قویه، فقط با نسخهی پزشک داده میشه و ممکنه برای همهی پوستها مناسب نباشه.
اگه دنبال یه گزینهی ملایمتر و در عین حال مؤثر میگردی، رتینال میتونه انتخاب خوبی باشه. رتینال قویترین رتینوئیدیه که بدون نسخه میشه خرید و واقعاً یه جور راز کوچیک در مراقبت پوسته. کمک میکنه پوست سریعتر خودش رو بازسازی کنه، لک و چروک رو کمتر میکنه و حتی به جوش هم رحم نمیکنه! جالبه بدونی با اینکه اثرش نزدیک به رتینوییک اسیده، ولی معمولاً کمتر پوست رو اذیت میکنه.
در مقابل، رتینول که بیشتر توی محصولات مراقبتی دیده میشه، ملایمتره و برای پوست های حساستر گزینهی بدی نیست. رتینول هم به نوسازی سلولهای پوستی کمک میکنه، مثل یه لایهبردار ملایم عمل میکنه، لک و تیرگیها رو کاهش میده و منافذ پوست رو باز نگه میداره. همچنین باعث میشه پوستت روشنتر و صافتر بشه، تولید کلاژن و هیالورونیک اسید توی بدن رو بالا میبره و اگه مرتب استفاده بشه، نتیجهش کاملاً محسوسه. مقاله ویتامین A (رتینول) در لوازم آرایشی و بهداشتی، فواید و خطرات رو مطالعه کن.
اگه دنبال یه پوست سالم، شاداب و بیچروک هستی، رتینال و رتینول میتونن دوست های خوبت باشن. فقط یادت نره که شروع با دوز پایین و استفادهی منظم، کلید ماجراست! و البته ضدآفتاب یادت نره، چون رتینوئیدها پوست رو کمی حساستر میکنن.
مکانیسم های اثر رتینال زیر ذرهبین: این ترکیب همهفنحریف!
شاید اسم رتینول رو بیشتر شنیده باشی تا رتینال، اما بد نیست بدونی که رتینال واقعاً دستکمی از رتینول نداره، حتی میشه گفت از بعضی نظرها بهتر هم هست! این ماده یه جورایی قهرمان پشتپردهی محصولات ضدپیریه؛ چرا؟ چون هم خیلی قوی عمل میکنه، هم پوست رو زیاد اذیت نمیکنه.
از نظر علمی، رتینال فقط یه قدم تا تبدیلشدن به فرم فعال و مؤثر ویتامین A فاصله داره. یعنی سریعتر از رتینول جذب و فعال میشه (چون رتینول باید دو مرحله تبدیل بشه). نتیجه: اثرگذاری بیشتر در زمان کمتر، ولی بدون اون سوزش و خشکی شدیدی که بعضی وقتا با محصولات قویتر مثل «رتینوییک اسید» تجربه میشه.
مطلب مرتبط: ویتامین A برای داشتن پوستی صاف
حالا دقیقاً رتینال چه کارایی برای پوست میکنه؟ بریم سراغ اصل مطلب:
رتینال چه تاثیری روی پوست دارد؟
🔸 بازسازی سریعتر پوست: رتینال باعث میشه پوستت سریعتر سلولهای مرده رو بندازه و سلولهای تازهتر بیان روی کار. این یعنی پوست شادابتر، یکنواختتر و بافت صافتر.
🔸 صاف کردن چروکها و خطوط ریز: با تحریک تولید کلاژن، پوستت قویتر و سفتتر میشه. رتینال باعث میشه پوست حالت ارتجاعی بیشتری پیدا کنه و چینوچروکها کمتر دیده بشن.
🔸 مبارزه با جوش و چربی زیاد: خاصیت ضدباکتریایی رتینال باعث میشه برای پوستهای مستعد آکنه عالی باشه. چربی پوست رو تنظیم میکنه، منافذ باز رو کوچیکتر میکنه و کلی به پاکسازی پوست کمک میکنه.
🔸 کمرنگ کردن لک و تیرگیها: اگه از لکهای جوش، آفتاب یا حتی تغییر رنگ پوست خسته شدی، رتینال یه گزینهی خوبه. باعث میشه پوستت روشنتر بشه و رنگش یکنواختتر.
🔸 محافظت در برابر پیری زودرس: رتینال خاصیت آنتیاکسیدانی داره و از پوستت در برابر آسیبهای محیطی مثل آلودگی، نور خورشید یا استرس محافظت میکنه. همین یعنی یه سد محکم جلوی پیری زودرس!
یه نکتهی مهم قبل از شروع:
همونطور که همهی رتینوئیدها ممکنه در اوایل استفاده کمی خشکی، قرمزی یا پوستهریزی ایجاد کنن، رتینال هم از این قاعده مستثنا نیست. پس بهتره با درصد پایینتر شروع کنی تا پوستت کمکم بهش عادت کنه.
رتینال یا رتینول؟ کدام بهتر است؟
جفتشون از خانوادهی رتینوئیدها هستن، اما رتینال سریعتر و مؤثرتر عمل میکنه، چون فقط یه مرحله تا فرم فعال فاصله داره (برخلاف رتینول که دو مرحلهایه). این یعنی توی زمان کمتر، نتیجهی بهتر میگیری.
تحقیقات نشون دادن که حتی مقدار خیلی کم (مثلاً ۰.۰۵٪) رتینال میتونه تأثیر قابلتوجهی روی پوست بذاره؛ در حالی که برای گرفتن همون نتیجه از رتینول، باید دوزش بالاتر باشه (مثلاً ۰.۲۵ تا ۰.۳٪). جالبه که حتی با قدرت بالا، رتینال معمولاً کمتر باعث حساسیت یا قرمزی میشه. در عوض رتینول، مخصوصاً توی شروع کار، ممکنه پوستت رو بیشتر اذیت کنه.
پس اگه دنبال یه محصول مؤثر، با تحمل بالا برای پوست هستی، رتینال میتونه انتخاب عاقلانهتری باشه. فقط یادت نره که همیشه با دوز پایین شروع کن و ضدآفتاب یار همیشگیت باشه 😉 راستی مطالعه مقاله سرم رتینول در مقابل کرم، کدام یک را انتخاب کنیم میتونه اطلاعات بیشتری رو درباره رتینول به تو منتقل کنه.
چطور از رتینال استفاده کنیم؟
رتینال این روزا توی خیلی از محصولات پوستی پیدا میشه؛ از سرم و کرم آبرسان گرفته تا محصولاتی که برای جوش و لک طراحی شدن. ولی برای اینکه رتینال بهترین اثرش رو بذاره، باید بدونیم چطور ازش استفاده کنیم. یه روتین ساده ولی درستوحسابی میتونه حسابی کمک کنه.
ادامه مطلب رو بخون.
روتین شبانه با رتینال فقط در چند قدم ساده
🔹 قدم اول، پاکسازی خوب و کامل:
قبل از هر چیزی، پوستت باید تمیز باشه. چون اگه پوست کثیف یا چرب باشه، مواد مؤثر نمیتونن درست جذب بشن. بهتره از یه شوینده ملایم استفاده کنی که هم چربی و آلودگی رو پاک کنه، هم پوستتو اذیت نکنه. پیشنهاد ما ژل شستشوی صورت رویال با ترکیب هیالورونیکاسید، آلوئهورا و عسل هست که بدون خشک کردن پوست، همه آلودگیها رو پاک میکنه و پوست رو نرم و آماده جذب مواد مؤثر بعدی میسازه.
🔹 قدم دوم، آمادهسازی و آرومکردن پوست:
بعد از شستشو، میتونی از تونر یا همون “آبرسان ملایم” استفاده کنی تا پوستت آروم شه و آمادهی جذب رتینال بشه. این مرحله کمک میکنه مواد بعدی بهتر اثر کنن. برای این کار، سرم ویتامین C و زردچوبه Estelin انتخابی عالیه که علاوه بر آبرسانی، پوست رو روشنتر میکنه و ملایمترین آمادهسازی رو برای استفاده از رتینال فراهم میکنه.
🔹 قدم سوم، وقتشه رتینال بزنی:
الان نوبت استفاده از رتیناله. میتونی از سرم یا کرم رتینال استفاده کنی. فقط کافیه مقدار کمی بمالی به پوست صورتت (به جز دور چشم). اگه پوستت حساسه، خوبه همراه رتینال از یه مرطوبکنندهی سبک و بدون عطر هم استفاده کنی تا پوستت اذیت نشه. ما دو گزینه عالی داریم:
سرم رتینول ضد چروک Estelin که کلاژنسازی رو تقویت میکنه، چین و چروک رو کاهش میده و پوست رو شفاف میکنه.
سرم رتینول 1% اوردینری که یک لایهبردار شبانه ملایم برای کاهش لکها، خطوط ریز و بستن منافذ هست.
🔹 قدم چهارم، صبح بعدش، ضدآفتاب یادت نره:
از اونجایی که رتینال پوست رو کمی حساس میکنه، ضدآفتاب توی روز، بعد از رتینال واجبه. بهتره از یه ضدآفتاب با SPF بالا (مثلاً ۵۰ یا بیشتر) استفاده کنی. ضدآفتاب Estelin SPF 90 یک انتخاب ایدهآله که به خوبی از پوستت در برابر اشعههای مضر محافظت میکنه و اجازه نمیده زحمات شب قبل به هدر بره.
🟠 نکته مهم:
رتینال فقط باید شبها استفاده بشه چون نور آفتاب میتونه اثرش رو از بین ببره و حتی پوستت رو حساستر کنه. صبحها حتماً از ضدآفتاب استفاده کن تا بهترین نتیجه رو بگیری.
جمع بندی
با یه روتین ساده شبانه و مراقبت درست، رتینال میتونه کلی به پوستت کمک کنه؛ هم برای لک، هم جوش، هم چینوچروک. فقط یادت نره صبور باشی و به پوستت زمان بدی تا خودشو نشون بده.
گردآورنده:
- زهرا غلامحسین دخت | مجله سلامت آواطب
پیام بگذارید