یائسگی یه مرحله‌ی طبیعی از زندگیه که خیلی از خانم‌ها تو یه سنی باهاش روبه‌رو می‌شن. این دوران میتونه کلی تغییر تو بدن و حال روحی آدم ایجاد کنه؛ از تغییرات هورمونی گرفته تا مشکلاتی مثل خارش پوست.
اگه تازه وارد دوران یائسگی شدی یا درگیر علائمش هستی، شاید متوجه شده باشی که پوستت یه جورایی حساس‌تر شده یا بیشتر می‌خاره. این موضوع بی‌دلیل نیست.
در ادامه با مجله سلامت آواطب همراه باشید.
چه چیزی باعث خارش در دوران یائسگی می‌شود؟
یکی از دلایل اصلی این خارش، پایین اومدن سطح هورمون استروژنه. استروژن فقط مخصوص قاعدگی نیست؛ این هورمون کلی وظیفه‌ی مهم دیگه هم داره، مثلا کمک به حفظ رطوبت و ضخامت پوست، تولید چربی طبیعی و ساخت کلاژن (که پوست رو کشسان و سالم نگه می‌داره).
حالا وقتی مقدار استروژن تو بدن کم میشه، پوست دیگه مثل قبل قوی نیست. سریع‌تر خشک میشه، نازک‌تر میشه و راحت‌تر تحریک میشه. وقتی پوست تحریک بشه، سد محافظتیش آسیب می‌بینه و بدن هم به این اتفاق واکنش نشون میده: ماده‌ای به اسم هیستامین ترشح میشه که باعث خارش میشه. این پیام خارش میره به مغز و مغز هم بهت دستور میده که بخارونی!
اما یادت باشه؛ خاروندن زیاد میتونه پوست رو زخمی کنه و اوضاع رو بدتر کنه.
بعضی خانم‌ها تو این دوران حس‌های عجیبی هم روی پوستشون دارن، مثل گزگز، مورمور شدن یا حتی این احساس که یه چیزی داره روی پوست راه میره! این حس‌ها بیشتر روی صورت، گردن، دست و پا، سینه یا کمر حس می‌شن.
طبق آمار، بیش از ۶۰ درصد خانم‌ها تو دوران یائسگی درجاتی از درد یا خارش پوست رو تجربه می‌کنن.
انواع خارش در دوران یائسگی و درمان آن
خیلی از خانم‌ها وقتی وارد دوران یائسگی می‌شن، با انواع مختلفی از خارش در قسمت‌های مختلف بدنشون روبه‌رو می‌شن. هر نوع خارش هم ممکنه به مراقبت خاص خودش نیاز داشته باشه. بیاین با هم چند مدل رایج رو بررسی کنیم:
خارش پوستی
تو دوران یائسگی، پوست به خاطر کاهش استروژن، کم‌آب و نازک‌تر میشه. این باعث میشه که پوست نسبت به مواد شوینده، صابون‌ها و حتی بعضی لوسیون‌ها حساس‌تر بشه و سریع واکنش نشون بده. نتیجه‌اش میشه التهاب و خارش.
از طرف دیگه، خیلی از خانم‌ها حس‌هایی مثل سوزن‌سوزن شدن یا این احساس عجیب که یه چیزی روی پوست راه میره رو هم تجربه می‌کنن. این حس‌ها معمولا روی صورت، گردن، قفسه سینه، کمر و دست‌و‌پا بیشتر حس می‌شن.
برای آروم کردن این نوع خارش، محصولات ترمیمی می‌تونن مفید باشن. این محصولات کمک می‌کنن سد دفاعی پوست دوباره ترمیم بشه، رطوبتش حفظ بشه و خارش کمتر بشه. تو ترکیب این محصولات، مواد مغذی و ضدالتهابی مثل لیکوکلکون A وجود داره که به تسکین التهاب هم کمک میکنه.
خارش پوست سر
کم شدن استروژن نه‌تنها پوست بدن، بلکه پوست سر رو هم خشک‌تر میکنه. پوست سر وقتی چربی طبیعی‌ش کم بشه، شروع به خارش و پوسته‌پوسته شدن میکنه. حالا از اون طرف هم خیلی از شامپوهایی که استفاده می‌کنیم، چربی طبیعی سر رو از بین می‌برن و مشکل رو بدتر می‌کنن.
برای اینکه این مشکل رو کمتر کنی، بهتره از شامپوها و درمان‌هایی استفاده کنی که ملایم باشن و پوست سر رو آروم کنن. مثلا:
محلول ها و شامپوهایی هستن که اوره دارن (یه ماده طبیعی که رطوبت رو تو پوست نگه می‌داره) و میتونه خشکی و خارش سر رو کاهش بده. میتونی از شامپوهای فروشگاه آواطب دیدن کنی.
این محصولات هم به پوست سر رطوبت می‌دن، هم موها رو نرم و براق نگه می‌دارن، بدون اینکه پوست سر رو تحریک کنن.
برای کسب اطلاعات درباره دلایل خارش پوس میتونی چرا پوست من اینقدر خارش دارد رو مطالعه کنی.
خارش ناحیه تناسلی
خشکی پوست فقط محدود به صورت و بدن نیست؛ ناحیه تناسلی هم میتونه خشک بشه و باعث سوزش، خارش و ناراحتی بشه. این مشکل هم تو واژن دیده میشه هم روی ناحیه بیرونی مثل لابیا.
برای این نوع خارش میشه از ژل‌ها یا کرم‌های مخصوص که بدون نسخه هم تو داروخانه هست استفاده کرد، ولی اگه علائم شدید یا مداوم بود، بهتره حتما با پزشک مشورت بشه. یک روش هم وجود داره که در صفحه نمک، راه درمان خارش شدید واژن میتونی ببینی.
خارش شبانه
جالبه بدونی که خیلی از خانم‌ها می‌گن خارش‌هاشون شب‌ها بدتر میشه. هنوز دلیل مشخصی براش پیدا نشده، ولی احتمال داره چون شب‌ها بیشتر به احساسات بدنمون توجه می‌کنیم یا شاید قبل خواب در معرض مواد حساسیت‌زا یا تحریک‌کننده قرار می‌گیریم.
چطور از پوست در دوران یائسگی مراقبت کنیم؟
با بالا رفتن سن و تغییرات هورمونی تو دوران یائسگی، پوست هم کمکم تغییر میکنه و دیگه مثل قبل نیست. خشک‌تر، نازک‌تر و حساس‌تر میشه و نیاز به مراقبت بیشتری داره. پس روتین پوستی‌مون هم باید با این تغییرات هماهنگ باشه.
محصولاتی مخصوص پوست بالغ طراحی شده مثل سرم ها و کرم ها، این محصولات کمک می‌کنن تا چین‌وچروک‌های عمیق پوست کمتر دیده بشن، خاصیت کشسانی پوست بهتر بشه و تولید کلاژن تو سلول‌ها بیشتر بشه.
پیشنهاد میکنم مقاله 👈👈👈 پوست زیبا در دوران یائسگی رو مطالعه کنی که خیلی میتونه بهت اطلاعات خوبی بده.
✔ سرم چندکاره برای پوست در حال تغییر
این سرم ها ترکیبی از اسید هیالورونیک با وزن مولکولی بالا و پایین داره، که به زبان ساده یعنی هم سطح پوست رو آبرسانی میکنه، هم عمق پوست رو. نتیجه‌اش اینه که پوست پُرتر، نرم‌تر و باطراوت‌تر دیده میشه.
برای استفاده از این سرم ها پیشنهاد میکنم خصوصیات این محصولا رو مطالعه کنی:
علاوه بر این، تو فرمول یه سری از سرم ها نیاسینامید وجود داره؛ یه ماده مؤثر که به کاهش لک‌های پیری کمک میکنه و جلوی برگشت دوباره‌شون رو هم می‌گیره. این ترکیب، هم چین‌وچروک‌ها رو هدف می‌گیره، هم رنگ پوست رو یکنواخت‌تر میکنه.
✔ محصولات پیشنهادی آواطب
1. لوسیون ضد آفتاب ویتامین C دکتر راشل (SPF 50)
ویژگی‌ها:
محافظت قوی در برابر اشعه‌های UVA و UVB با SPF 50
حاوی ویتامین C و هیالورونیک اسید برای روشنکنندگی و آبرسانی عمیق
سبک، بدون چربی و جذب سریع—بدون حس سنگینی
بدون ترک سفید و بافت لطیف مناسب برای استفاده روزانه
این محصول تغذیه‌کننده و محافظت‌کننده، با فرمول سبک و حاوی مواد مغذی، بسیار مناسب پوست‌های پس از یائسگی است، زیرا پوست را نرم و درخشان نگه می‌دارد بدون ایجاد حس چربی.
2. ضد آفتاب نیاسینامید دکتر راشل (SPF 50)
ویژگی‌ها:
محافظت کامل در برابر آفتاب‌سوختگی با SPF 50 و PA+++
حاوی نیاسینامید، آربوتین، هیالورونیک اسید برای روشنکنندگی، بازسازی و آبرسانی
بافت سبک و جذب سریع، بدون چربی یا احساس سنگینی
این کرم علاوه بر حفاظت، به ترمیم و تقویت پوست کمک می‌کند و با بافت سبک، احساس سنگین و چرب ایجاد نمی‌کند.
خلاصه مقایسه
| ویژگی | لوسیون ویتامین C دکتر راشل | ضد آفتاب نیاسینامید دکتر راشل |
|---|---|---|
| محافظت در برابر UV | SPF 50 | SPF 50 و PA+++ |
| مواد مغذی | ویتامین C، هیالورونیک اسید | نیاسینامید، آربوتین، هیالورونیک اسید |
| بافت | سبک، بدون چربی، جذب سریع | سبک، بدون چربی، جذب سریع |
| مناسب برای پوست پس از یائسگی | بله | بله |
جمع‌بندی و پیشنهاد
هر دو محصول انتخاب‌های عالی برای یک کرم ضد آفتاب سبک و مغذی هستند که تمام نیازهای شما را برآورده می‌کنند:
لوسیون ضد آفتاب ویتامین C دکتر راشل: اگر دنبال ترکیبی از روشنکنندگی، نرمی و محافظت بدون چربی هستید.
ضد آفتاب نیاسینامید دکتر راشل: اگر علاوه بر محافظت، خواهان تأثیر روشنکنندگی، ترمیم و بافت سبک هستید.
این نوع کرم ها هم مغذی هستن، هم سبک؛ یعنی حس سنگینی و چربی روی پوست نمی‌ذارن و رَد سفیدی مثل بعضی ضدچروک‌ها ندارن. برای پوست بعد از یائسگی واقعاً ایده‌آل هستن.
✔ مراقبت شبانه: کمک به بازسازی پوست موقع خواب
برای شب، میتونی از یه کرم شب مناسب پوستت استفاده کنی. این کرم های شبانه موقع خواب پوست رو عمیقاً آبرسانی می‌کنن، کمک می‌کنن تا پوست خودش رو ترمیم و بازسازی کنه و صبح با یه پوست شاداب و روشن از خواب بیدار بشی. کرم شب نیاسینامید و آربوتین میتونه مفید باشه پس پیشنهاد میکنم خصوصیات محصول رو مطالعه کنی.
✔ مراقبت از دور چشم‌ها
پوست اطراف چشم یکی از نواحی حساس بدنه که تو دوران یائسگی خیلی زود تحت تأثیر قرار می‌گیره؛ از چین‌وچروک گرفته تا تیرگی و افتادگی.
کرم دور چشم رویال کمک میکنه پوست دور چشم محکم‌تر بشه، چروک‌ها کمتر دیده بشن و تیرگی‌ها هم کاهش پیدا کنن.
✔ محافظت بیشتر در برابر آفتاب
اگه دنبال یه محافظ قوی‌تر هستی، مخصوصاً برای بیرون رفتن زیر نور آفتاب، ضد آفتاب فیزیکی اکسیس وای گزینه خوبیه. این ضدآفتاب از پوست در برابر نورهای مضر مثل UVA، UVB و حتی نور آبی (HEVIS) محافظت میکنه و از پیری زودرس پوست جلوگیری میکنه.
ضدآفتاب فیزیکی اکسیس‌وای (AXIS-Y)
محافظت فیزیکی موثر در مقابل UVA و UVB با فاکتور SPF50+ و PA++++.
دارای ترکیبات مراقبتی مانند نیاسینامید (2 ٪) و اسکوالان که علاوه بر محافظت، خاصیت روشن‌کننده، ضدالتهاب و ترمیمی نیز به پوست ارائه می‌کنند.
سبک، بدون ایجاد رد سفید و مناسب پوست‌های حساس، حتی برای بارداران، مادران شیرده و کودکان.
این ضدآفتاب به‌خاطر ساختار مینرال (فیزیکی)، سبک بودن و خاصیت چند‌منظوره، یک انتخاب عالی برای محافظت در برابر انواع نورهای مضر از جمله HEVIS محسوب می‌شود.
چند راه ساده و خانگی برای کم کردن خارش پوست در دوران یائسگی
درسته که محصولات تخصصی برای پوست توی دوران یائسگی خیلی مؤثرن، ولی بعضی روش‌های خانگی هم می‌تونن کمک کنن خارش و خشکی پوست کمتر بشه. اینجا چند تا راهحل ساده رو با هم مرور می‌کنیم:
- کمپرس خنک بزن: یه حوله تمیز رو با آب خنک خیس کن و بذار روی ناحیه‌ای که می‌خاره. این کار میتونه خارش رو آروم کنه.
- حموم با جو دوسر: جو دوسر آسیاب‌شده (که بهش “کلوئیدی” هم می‌گن) رو بریز توی وان آب ولرم. خاصیت نرم‌کنندگی داره و میتونه پوستت رو آروم کنه.
- آب داغ رو بی‌خیال شو: سعی کن با آب ولرم حموم کنی. آب خیلی داغ چربی طبیعی پوست رو از بین می‌بره و خشکی رو بدتر میکنه.
- از محصولات بدون بو استفاده کن: صابون‌ها، کرم‌ها یا عطرهای معطر ممکنه پوست رو تحریک کنن. بهتره از چیزهایی استفاده کنی که مخصوص پوست حساس و بدون عطرن.
- لباس نخی بپوش: لباس‌های نازک، گشاد و نخی انتخاب خوبی‌ان. به پوستت اجازه نفس کشیدن می‌دن و باعث سایش و خارش نمی‌شن.
- ضد آفتاب فراموش نشه: نور خورشید میتونه خشکی و خارش رو بیشتر کنه. پس حتی اگه بیرون زیاد نمی‌ری، یه ضد آفتاب ملایم بزنی بد نیست.
- به خارش بی‌توجهی کن (تا جایی که میتونی): خاروندن فقط اوضاع رو بدتر میکنه. حتی ممکنه پوستت زخم بشه. اگه نمی‌تونی جلوی خودتو بگیری، شب‌ها با دستکش بخواب تا ناخودآگاه پوستت رو نخارونی.
- الکل و سیگار رو کم کن یا کنار بذار: این دوتا رطوبت پوست رو کم می‌کنن و باعث می‌شن زودتر پیر و خشک بشه.
- آب زیاد بخور: یکی از ساده‌ترین و مهم‌ترین کارها برای حفظ رطوبت و طراوت پوست همین نوشیدن آب زیاده. کم‌آبی، پوست رو زود خشک و کدر میکنه.
درمان‌های پزشکی برای خارش پوست در دوران یائسگی
بعضی وقت‌ها خارش به حدی شدیده که با روش‌های خانگی آروم نمی‌شه. تو این موارد بهتره با پزشک مشورت کنی. شاید نیاز به درمان دارویی باشه، مثل:
- کرم‌های استروئیدی: این کرم‌ها می‌تونن خارش رو سریع کم کنن، ولی استفادهی طولانی‌مدت ازشون ممکنه به پوست آسیب بزنه. حتما با نظر دکتر استفاده بشن.
- هورمون‌تراپی (HRT): این روش بیشتر برای کنترل کلی علائم یائسگیه. چون با بالا بردن سطح استروژن، میتونه خیلی از علائم مثل خارش، گرگرفتگی و… رو کنترل کنه. اگه بهش فکر می‌کنی، حتما باید با پزشک مشورت کنی.
سوالات رایج درباره خارش پوست در دوران یائسگی
آیا آنتیهیستامینها برای خارش یائسگی مفید هستن؟
آره، خیلیها گفتن که آنتیهیستامینها تونستن خارش پوستشون رو کم کنن. این داروها هم بهصورت خوراکی هستن، هم میتونی از نوع موضعیشون استفاده کنی (یعنی مستقیم بزنی روی پوست).
ولی اگه خارش اذیتت میکنه و زندگیت رو تحت تأثیر گذاشته، بهتره حتماً با یه پزشک مشورت کنی تا درمان مناسب رو پیدا کنه.
خارش پوست در دوران یائسگی خودبهخود از بین میره؟
راستش نه همیشه. اگه بهش رسیدگی نشه، ممکنه خارش سالها بمونه و بدتر هم بشه. ولی خبر خوب اینه که با مراقبت درست و یه روتین مناسب، میشه خیلی از علائم رو کنترل کرد و پوست رو آروم کرد.
چون تو این دوران کلی تغییر تو بدن اتفاق میافته، بهتره حتما با دکترت صحبت کنی تا مطمئن بشی علت خارش همون یائسگیه و راهحل درست رو برات تجویز کنه.
گردآورنده:
- فاطمه جاهدی | مجله سلامت آواطب
پیام بگذارید