شناخت مواد مؤثر در محصولات مراقبتی پوست
وقتی میری به یه فروشگاه یا یه مغازه کوچیک، ممکنه از دیدن تعداد زیاد محصولات مراقبتی پوست روی قفسه‌ها گیج بشی. چه تازه شروع کرده باشی به استفاده از محصولات مراقبتی پوست و چه مدتی باشه که ازشون استفاده می‌کنی، دونستن اینکه مواد تشکیل‌دهنده این محصولات چی کار می‌کنن می‌تونه خیلی مفید باشه.
در ادامه با مجله سلامت آواطب همراه باشید.
مواد محبوب مراقبتی پوست
اگه دنبال چیزی هستی که به یه مشکل خاص پوستی کمک کنه، دونستن اینکه توی محصولات مراقبتی پوستت چه موادی هستن می‌تونه اطلاعات مهمی باشه. دکتر ویلمای برگفلد، متخصص پوست، درباره بعضی از مواد محبوب مراقبتی پوست، کارکردشون و چطور کار می‌کنن توضیح می‌ده. در ادامه بخونید.
1. اسیدهای آلفا هیدروکسی (AHA)
محصولات مراقبتی پوستی که حاوی اسیدهای آلفا هیدروکسی مثل گلیکولیک، لاکتیک، تارتاریک و سیتریک هستن، تو چند سال اخیر خیلی محبوب شدن. کرم‌ها و لوسیون‌هایی که این اسیدها رو دارن می‌تونن به خطوط ریز و چروک‌ها، رنگدانه‌های نامنظم و لکه‌های پیری کمک کنن. همچنین ممکنه به کوچک کردن منافذ بزرگ پوست هم کمک کنن. عوارض جانبی این اسیدها شامل تحریک خفیف و حساسیت به نور خورشید می‌شه.
برای جلوگیری از سوختگی، دکتر برگفلد توصیه می‌کنه که هر روز صبح ضدآفتاب بزنید.
برای جلوگیری از تحریک پوست، با محصولاتی که حداکثر ۱۰٪ تا ۱۵٪ AHA دارن شروع کنین. برای اینکه پوستت عادت کنه، اول باید هر روز دیگه یه بار استفاده کنی و به تدریج به استفاده روزانه برسونی.
2. اسید گلیکولیک
این AHA به پوستت کمک می‌کنه که سلول‌های مرده رو از بین ببره و تولید کلاژن (پروتئینی که بافت‌های پیوندی رو قوی می‌کنه) رو افزایش بده. این ماده نه تنها به پاکسازی منافذ و صاف کردن خطوط ریز کمک می‌کنه، بلکه می‌تونه به مرطوب کردن پوست هم کمک کنه. کرم‌ها و لوسیون‌هایی که این ماده رو دارن معمولاً به بهبود اگزما کمک می‌کنن، در حالی که پاک‌کننده‌هایی که این ماده رو دارن می‌تونن به جوش‌های سرسیاه کمک کنن.
3. اسید لاکتیک
این AHA توی سلول‌های عضلانی و گلبول‌های قرمز تولید می‌شه. مثل اسید گلیکولیک، محصولاتی که این ماده رو دارن مثل پیل‌های پا می‌تونن به از بین بردن سلول‌های مرده پوست کمک کنن، در حالی که بعضی از محصولات دیگه می‌تونن به مرطوب کردن پوست کمک کنن.
4. اسیدهای بتا هیدروکسی (اسید سالیسیلیک)
اسید سالیسیلیک پوست مرده رو از بین می‌بره و می‌تونه به بهبود بافت و رنگ پوست آسیب‌دیده از آفتاب کمک کنه. این ماده به داخل منافذ چرب مو نفوذ می‌کنه و در نتیجه به درمان جوش و آکنه هم کمک می‌کنه. خیلی از محصولات مراقبتی پوست حاوی اسید سالیسیلیک هستن. بعضی‌هاشون بدون نسخه قابل تهیه هستن و بعضی‌ها نیاز به نسخه دکتر دارن.
در خیلی از موارد، اسید سالیسیلیک می‌تونه کمتر از محصولات حاوی اسیدهای آلفا هیدروکسی پوست رو تحریک کنه، اما بهبود مشابهی در بافت و رنگ پوست ایجاد می‌کنه.
5. هیدروکینون
محصولات مراقبتی پوستی که حاوی هیدروکینون هستن، اغلب به عنوان کرم‌های روشن‌کننده یا عامل‌های سفیدکننده شناخته می‌شن. این محصولات برای روشن کردن رنگدانه‌های غیرطبیعی، مثل لکه‌های پیری و لکه‌های تیره (ملasma یا chloasma) مربوط به بارداری یا درمان‌های هورمونی استفاده می‌شن. محصولات بدون نسخه مثل کرم AMBI® Fade حاوی هیدروکینون هستن.
اگه پوستتون به درمان‌های بدون نسخه جواب نمی‌ده، دکتر می‌تونه کرمی با غلظت بالاتر هیدروکینون براتون تجویز کنه.
هیدروکینون گاهی با ضدآفتاب هم ترکیب می‌شه چون قرار گرفتن زیر نور مستقیم آفتاب باعث ایجاد رنگدانه‌های غیرطبیعی پوست می‌شه. بهتره محصولات حاوی هیدروکینون رو اول روی یه ناحیه کوچک تست کنین چون بعضی افراد بهش حساسیت دارن. اگه به هیدروکینون حساسیت دارین، می‌تونین از محصولات حاوی اسید کوجیک استفاده کنین.
6. اسید کوجیک
اسید کوجیک هم یه درمان برای مشکلات رنگدانه‌ای و لکه‌های پیری هست. این ماده در سال 1989 کشف شده و شبیه به هیدروکینون عمل می‌کنه. اسید کوجیک از یک قارچ به دست میاد و مطالعات نشون دادن که به عنوان یه عامل روشن‌کننده موثره و تولید ملانین (رنگدانه قهوه‌ای) رو کند می‌کنه. با استفاده مداوم، اسید کوجیک می‌تونه پوستتون رو بیشتر در معرض آفتاب‌سوختگی قرار بده.
7. رتینول
رتینول برای بهبود جوش و جای جوش، رنگدانه‌های نامنظم، خطوط ریز و چروک‌ها، بافت پوست، رنگ و تون پوست و میزان رطوبت پوست استفاده می‌شه.
رتینول از ویتامین A مشتق شده و در بسیاری از محصولات مراقبتی پوست ضدپیری بدون نسخه وجود داره. ترتینوئین، که ماده فعال در کرم‌های نسخه‌ای Retin-A و Renova هست، نسخه قوی‌تری از رتینول هست. اگه پوستتون برای استفاده از Retin-A حساسه، رتینول بدون نسخه یه جایگزین عالیه.
ویتامین A ساختاری مولکولی داره که به اندازه کافی کوچک هست تا به لایه‌های پایین‌تر پوست نفوذ کنه، جایی که کلاژن و الاستین رو پیدا می‌کنه و تقویت می‌کنه، که الاستین پروتئینی هست که انعطاف‌پذیری پوست رو تقویت می‌کنه.
8. اسید ال-آسکوربیک (ویتامین C)
این تنها فرم ویتامین C هست که باید توی محصولات مراقبتی پوست دنبال کنین.
امروزه خیلی از محصولات مراقبتی پوست با مشتقات ویتامین C مثل منیزیم آسکوربیل فسفات یا آسکوربیل پالمیتات به عنوان یه ماده تشکیل‌دهنده شناخته می‌شن. اما اسید ال-آسکوربیک تنها فرم مفید ویتامین C در محصولات مراقبتی پوسته.
با افزایش سن و قرار گرفتن زیر نور مستقیم آفتاب، سنتز کلاژن در پوست کاهش پیدا می‌کنه که منجر به چروک می‌شه. ویتامین C تنها آنتی‌اکسیدانی هست که ثابت شده سنتز کلاژن رو تحریک می‌کنه و خطوط ریز، جای زخم و چروک‌ها رو به حداقل می‌رسونه. همچنین ممکنه ظاهر پوست آسیب‌دیده از آفتاب رو بهبود ببخشه. استفاده اولیه از کرم‌های حاوی ویتامین C می‌تونه باعث سوزش یا قرمزی بشه، اما این عوارض جانبی معمولاً با استفاده مداوم از بین می‌رن.
9. اسید هیالورونیک
محصولات مراقبتی پوستی که این ماده رو دارن، اغلب با محصولات حاوی ویتامین C استفاده می‌شن تا جذب موثرتری داشته باشن. اسید هیالورونیک (که به عنوان گلیکوزامینوگلیکان هم شناخته می‌شه) برای توانایی “معکوس کردن” یا توقف پیری معروفه. شاید توی اخبار شنیده باشی که اسید هیالورونیک به عنوان “کلید جوانی” شناخته می‌شه. این به این دلیله که این ماده به صورت طبیعی (و به مقدار زیاد) توی بدن انسان و حیوانات وجود داره و توی پوست جوان، بافت‌های دیگه و مایع مفصلی پیدا می‌شه.
اسید هیالورونیک یکی از اجزای بافت‌های پیوندی بدنتونه و برای بالشتک کردن و روان‌سازی این بافت‌ها شناخته می‌شه. اما با بالا رفتن سن، نیروهای طبیعی اسید هیالورونیک رو از بین می‌برن. رژیم غذایی ضعیف و سیگار کشیدن هم می‌تونن به مرور زمان سطح اسید هیالورونیک بدن رو تحت تاثیر قرار بدن.
10. نیاکینامید (ویتامین B3)
نیاکینامید یک فرم از ویتامین B3 هست که کمک می‌کنه کراتین ساخته بشه و پوستتون محکم و سالم بمونه. این ماده می‌تونه رطوبت پوست رو حفظ کنه و از قرمز شدن پوست جلوگیری کنه. اگه روزاسه داری، ماسک‌های صورتی که این ماده رو دارن می‌تونن به کاهش قرمزی و تورم کمک کنن.
11. دی‌متیکون
این ماده مبتنی بر سیلیکون دومین ماده معمول توی مرطوب‌کننده‌ها هست. اگه با پوست خشک دست و پنجه نرم می‌کنی، مرطوب‌کننده‌هایی که این ماده رو دارن می‌تونن مفید باشن، مخصوصاً توی زمستون. این ماده غیر سمی می‌تونه به بافت‌های زخمی کمک کنه و پوستت رو فوق‌العاده نرم کنه.
همچنین می‌تونه موهات رو از شکستن محافظت کنه و احساس لیزی و نرمی به فولیکول‌های مو بده. به همین دلیل این ماده توی محصولات مو که به کاهش موخوره و موهای چند شاخه کمک می‌کنن پیدا می‌شه. اما مهمه بدونی که این ماده سنگینه و سریع تجمع می‌کنه، گاهی اوقات از رسیدن آب به ریشه‌های مو جلوگیری می‌کنه. اگه از محصولاتی با دی‌متیکون استفاده می‌کنی، بهتره یک بار در هفته از شامپوی شفاف‌کننده استفاده کنی تا هر گونه تجمع رو پاک کنی.
12. پپتید مس
پپتید مس اغلب به عنوان موثرترین محصول بازسازی پوست شناخته می‌شه، حتی با اینکه از سال ۱۹۹۷ به بازار اومده. این ماده تولید کلاژن و الاستین رو تحریک می‌کنه، به عنوان یک آنتی‌اکسیدان عمل می‌کنه و تولید گلیکوزامینوگلیکان‌هایی مثل اسید هیالورونیک رو ترویج می‌ده. همچنین با سفت کردن، صاف کردن و نرم کردن پوست، فواید فرآیندهای طبیعی ساخت بافت بدن رو افزایش می‌ده و این کار رو سریع‌تر از بیشتر محصولات مراقبتی پوست ضدپیری انجام می‌ده.
13. گلیسرین
این ماده مرطوب‌کننده طبیعی کمک می‌کنه پوست خشک یا ترک خورده ترمیم بشه. توی خیلی از بالم‌های لب یا کرم‌های صورت پیدا می‌شه. این ماده برای پوست‌های چرب عالیه و می‌تونه به کاهش جوش‌های سرسیاه، جوش‌ها و آکنه کمک کنه. به خاطر توانایی‌اش در حفظ رطوبت، می‌تونی از محصولاتی که حاوی گلیسرین هستن در انتهای روز استفاده کنی تا پوستت شبانه مرطوب بمونه.
گردآورنده:
- زهرا غلامحسین دخت
نظرتان را بنویسید