راستش رو بخواین، این روزها وقتی هر چند وقت یه‌بار یه ترکیب جدید میاد که ادعا میکنه “شب تا صبح معجزه میکنه” یا “بوتاکس داخل شیشه‌ست!”، کاملاً طبیعیه که آدم نسبت به محصولات مراقبت پوست بدبین بشه. قبول داریم! هر روز یه موج جدید از اطلاعات و نوآوری‌ها وارد دنیای اسکین‌کر میشه. اما اینم واقعیت داره که خیلی از این ترکیبات واقعاً مفید هستن مثل پپتیدها.
پپتیدها شاید مثل سالیسیلیک اسید یا رتینول معروف نباشن، ولی قدرتشون دست‌کمی از اونا نداره. این مولکول‌های کوچیک از اسیدهای آمینه تشکیل شدن و حسابی زحمت می‌کشن تا پروتئین بسازن؛ پروتئین‌هایی که باعث افزایش تولید کلاژن، ترمیم آسیب‌ها، بهبود خاصیت کشسانی پوست و در کل، درخشش و شادابی بیشترش می‌شن. واسه همینه که پپتیدها یکی از محبوب‌ترین ترکیبات ضدچروک و ضدپیری توی محصولات مراقبت پوست به حساب میان.
می‌دونیم دنیای مراقبت پوست پر از سر و صدا و تبلیغاته و همیشه هم همه‌چی اون‌طوری که می‌گن نیست. واسه همین سراغ سه متخصص پوست معتبر رفتیم تا دقیق‌تر بفهمیم پپتیدها چی هستن، چه مزایایی دارن، چه محدودیت‌هایی ممکنه داشته باشن و چطور باید ازشون استفاده کنیم تا بیشترین نتیجه رو بگیریم.
در ادامه با مجله سلامت آواطب همراه باشید.
پپتیدها دقیقاً چه هستند؟
به گفته‌ی دکتر هرمن:
«پپتیدها ترکیبات شیمیایی کوچیکی هستن که از زنجیره‌های کوتاه اسید آمینه ساخته شدن، همون اجزایی که پروتئین‌ها رو تشکیل میدن.»
دکتر گیلبرت هم اضافه میکنه:
«پپتیدها به سلول‌های پوست پیام میدن تا کلاژن بیشتری بسازن؛ همون ماده‌ای که یکی از اصلی‌ترین ساختارهای پوست به حساب میاد. یعنی وقتی مستقیماً پپتید رو روی پوست می‌زنید، در واقع دارید به بدنتون می‌گید “هی، وقتشه کلاژن بیشتری بسازی!”».
مطالعه مقاله کلاژن چیست میتونه اطلاعات کاملی درباره کلاژن و منابعش به شما بده.
احساس کردین یه لحظه برگشتین به کلاس علوم دوران مدرسه؟ ما هم همین‌طور 😅 اما حالا سؤال اصلی اینه: چرا این روزها پپتیدها این‌قدر توی دنیای مراقبت پوست سر و صدا کردن و چرا تقریباً توی همه‌ی سرم‌ها و کرم‌های محبوبمون پیداشون میکنیم؟
پپتیدها
- نوع ترکیب: پروتئین.
- مزایای اصلی: صاف کردن خطوط ریز پوست، افزایش تولید کلاژن، کاهش ظاهر منافذ باز پوست.
- مناسب برای: تقریباً همه‌ی انواع پوست، از خشک گرفته تا چرب و حساس.
- میزان استفاده: برای اینکه بیشترین تأثیر رو ببینید، بهتره پپتیدها رو هم صبح و هم شب توی روتین مراقبت پوستتون استفاده کنید.
- ترکیب مناسب: اگه قبل از استفاده از محصولات حاوی پپتید، یه لایه‌برداری ملایم یا فیشیال انجام بدین، جذب پپتیدها توی پوست خیلی بهتر و عمیق‌تر میشه.
نکته احتیاطی: پپتیدها رو با اسیدهای آلفا هیدروکسی (مثل گلایکولیک یا لاکتیک اسید) هم‌زمان استفاده نکنید، چون ممکنه اثرگذاریشون کمتر بشه.
دکتر سامولیتیس توضیح می‌ده:
«پپتیدها در واقع تکه های کوچیکی از پروتئین‌ها هستن. وقتی توی محصولات مراقبت پوست استفاده می‌شن، هدفشون اینه که با تقلید از تکه‌های کلاژن، پوست رو تحریک کنن تا خودش کلاژن بیشتری بسازه.»
چون پروتئین‌های کامل مثل خودِ کلاژن نمی‌تونن از لایه‌ی بیرونی پوست عبور کنن، پپتیدها که اندازه‌شون خیلی کوچیک‌تره، راحت‌تر به لایه‌های عمقی‌تر پوست می‌رسن و اونجا شروع به کار میکنن.
دکتر گیلبرت هم می‌گه:
«پپتیدها معمولاً توی سرم‌ها، کرم‌های مرطوب‌کننده و ماسک‌ها استفاده می‌شن. حتی بعضی سرم‌های تخصصی که بعد از میکرونیدلینگ یا لیزر سطحی استفاده می‌شن، حاوی پپتید هستن تا به جذب بهتر و ترمیم سریع‌تر پوست کمک کنن.»
دو محصول حاوی پیتید که به شما پیشنهاد میکنیم:
پیشنهاد ۱: سرم بوستر تقویت‌کننده ۶ پپتاید COSRX — مناسب انواع پوست، حاوی ۶ پپتید فعال که تولید کلاژن و آبرسانی را تقویت می‌کند.
پیشنهاد ۲: سرم مولتی پپتید تقویت‌کننده پوست سر Ordinary — محصول تخصصی برای مژه و ابرو؛ استفاده‌ی ظریف از پپتیدها برای تقویت‌سازی فولیکول‌ها و افزایش حجم.
فواید پپتید ها برای پوست
دکتر هرمن توضیح می‌ده:
«وقتی پپتیدها در محصولات آرایشی و مراقبت پوست استفاده می‌شن، معمولاً به سه دسته تقسیم می‌شن: پپتیدهای سیگنال‌دهنده، پپتیدهای حامل، و پپتیدهایی که سیگنال‌های عصبی رو مهار میکنن. پپتیدهای سیگنال‌دهنده مثل پیام‌رسان عمل میکنن و تولید کلاژن رو تحریک میکنن، همین باعث سفت‌تر شدن و قوام بیشتر پوست میشه.»
حالا بیایید ببینیم دقیقاً پپتیدها چه کارهایی برای پوست انجام میدن 👇
کاهش خطوط ریز و چین و چروک‌ها
پپتیدها با تحریک تولید کلاژن، باعث می‌شن پوستتون پرتر و شاداب‌تر به نظر برسه. دکتر گیلبرت می‌گه: «پپتیدها به بازسازی کلاژن کمک میکنن و ظاهر جوان پوست رو حفظ میکنن.»
تقویت سد محافظ پوست
وقتی پپتیدها به سلول‌های پوست انرژی میدن، در واقع دارن به تقویت سد محافظ پوست هم کمک میکنن؛ یعنی پوستتون در برابر آلودگی، خشکی و عوامل بیرونی مقاوم‌تر میشه.
حفظ رطوبت و آبرسانی
با افزایش سن، تولید کلاژن کاهش پیدا میکنه و همین باعث خشکی پوست میشه. وقتی پپتیدها به تولید دوباره‌ی کلاژن کمک میکنن، در واقع به حفظ رطوبت طبیعی پوست هم کمک میکنن. بهترین ترکیبات ضد پیری اثبات شده رو مطالعه کنید.
تحریک طبیعی تولید کلاژن
وقتی کلاژن در پوست تجزیه میشه، پپتیدها مثل یک آلارم به سلول‌های پوست سیگنال میدن تا کلاژن جدید بسازن. دکتر گیلبرت می‌گه: «هر سال بدن کلاژن کمتری تولید میکنه و همین باعث ایجاد چین و چروک، خشکی، لک، شل شدن و کدر شدن پوست میشه، پپتیدها دقیقاً جلوی همین روند رو می‌گیرن.»
خاصیت ضدالتهابی
پپتیدها سرشار از آنتی‌اکسیدان هستن و به آرام شدن پوست کمک میکنن. در نتیجه قرمزی، التهاب و حساسیت پوست کمتر میشه.
افزایش سفتی و قوام پوست
پپتیدها با ارسال پیام به سلول‌ها برای ساخت بیشتر کلاژن، باعث سفت‌تر شدن پوست می‌شن. دکتر هرمن اضافه میکنه: «بعضی از پپتیدها حتی می‌تونن سیگنال‌های عصبی رو مهار کنن و خطوط ناشی از حرکات عضلانی رو نرم‌تر کنن، تقریباً مثل یه بوتاکس موضعی!»
صاف‌تر شدن بافت پوست
وقتی تولید کلاژن افزایش پیدا میکنه، پوست روشنتر، صاف‌تر و یک‌دست‌تر میشه.
ترمیم پوست آسیب‌دیده
پپتیدهای حامل نقش مهمی توی ترمیم پوست دارن، اونا مواد لازم رو به سلول‌ها می‌رسونن تا پوست از درون ترمیم بشه و دوباره سالم و درخشان به نظر بیاد.
آیا پپتید ها واقعاً مؤثرند؟
خب، بی‌پرده بگیم، هنوز تحقیقات علمی کافی وجود نداره که صددرصد ثابت کنه پپتیدها واقعاً خاصیت ضدپیری دارن یا نه.
دکتر هرمن می‌گه:
«من هنوز کاملاً قانع نشدم که پپتیدهایی که ادعا میکنن سیگنال‌های عصبی رو مهار میکنن، واقعاً بتونن به اون نواحی عمیق عضلات برسن و مثل بوتاکس عمل کنن. البته ممکنه در آینده با پیشرفت فناوری این موضوع تغییر کنه.»
برای مقایسه، خیلی از محصولات مراقبت پوست حاوی پپتید ادعا میکنن که اثرشون هم‌سطح یا حتی بهتر از تزریق بوتاکسه اما فعلاً باید با دید منطقی بهشون نگاه کرد.
دکتر سامولیتیس هم نظر مشابهی داره و می‌گه:
«داده‌های علمی قوی و قطعی درباره‌ی تأثیر پپتیدها بر پیری پوست وجود نداره. احتمالاً هم به اندازه‌ی ترکیبات امتحان‌پس‌داده‌ای مثل رتینوئیدها، AHAها یا آنتی‌اکسیدان‌ها قوی نباشن. علاوه بر این، اصطلاح “پپتید” خیلی کلیه و ممکنه برای بازاریابی استفاده بشه، حتی اگه اون محصول واقعاً ماده‌ی فعال شناخته‌شده‌ای نداشته باشه.»
در نهایت، دکتر هرمن پیشنهاد می‌ده اگه واقعاً دنبال جوانسازی و ترمیم عمیق پوست هستین، می‌تونید از روش‌های حرفه‌ای‌تر مثل لیزر یا درمان‌های سفت‌کننده‌ی پوست هم استفاده کنین. در واقع، این روش‌ها در کنار پپتیدها می‌تونن مثل “گیلاس روی کیک” عمل کنن و نتیجه‌ی نهایی رو بهتر کنن. بعد از پایان دوره درمان توصیه میکنم از کرم ضد لک و جوانساز ژل رویال با دریافت مشاوره از کارشناس آواطب حتماً استفاده کنید تا بتونید از پیری پوست و ایجاد لک و چین و چروک روی پوستتون جلوگیری کنید.
چطور از پپتیدها استفاده کنیم؟
شاید حدس زده باشین پپتیدها این روزها تقریباً توی همه‌ی محصولات مراقبت پوست پیدا می‌شن: از شوینده‌ها و سرم‌ها گرفته تا کرم‌ها و ماسک‌ها.
بسته به نوع پوست و محصولی که استفاده میکنین، دفعات استفاده میتونه فرق داشته باشه، اما در حالت کلی پپتیدها رو میشه روز و شب، دوبار در روز استفاده کرد. اگه صفحه کدوم اکتیو برای کدوم مشکل پوستی مناسبه رو ببینی میتونی اطلاعات بیشتری کسب کنی.
بهتره محصولی انتخاب کنین که روی پوست باقی بمونه (نه اینکه شسته بشه) تا پپتیدها فرصت کافی برای جذب و اثرگذاری داشته باشن مثلاً یه کرم یا سرم پپتیدی.
نکته ی مهم:
اگه تصمیم گرفتین پپتیدها رو وارد روتین مراقبت پوستتون کنین، پول‌تون رو برای محصولاتی مثل شوینده‌ی صورتِ حاوی پپتید هدر ندین، چون به‌هرحال اون‌ها سریع شسته می‌شن و فرصت چندانی برای جذب ندارن.
به‌جاش سراغ سرم‌ها یا کرم‌های مرطوب‌کننده‌ی پپتیدی برین؛ چون مولکول‌های کوچیک‌تری دارن و بهتر می‌تونن به عمق پوست نفوذ کنن و واقعاً اثر بذارن.
سوالات متداول
💬 میتونم پپتیدها رو با ویتامین C استفاده کنم؟
بله! ویتامین C و پپتیدها در کنار هم فوقالعاده عمل میکنن. این ترکیب هم به بهبود بافت و روشنتر شدن پوست کمک میکنه، هم باعث حفظ رطوبت و لطافت پوست میشه. بهترین ترکیبات ضد پیری اثبات شده علمی برای جوانسازی پوست رو مطالعه کنید.🍊✨
💬 میتونم پپتیدها رو با رتینول ترکیب کنم؟
بهطور کلی، ترکیب این دو مشکلی ایجاد نمیکنه. اما اگه تازه دارین محصولات جدید وارد روتینتون میکنین، بهتره یکییکی شروع کنین تا مطمئن بشین پوستتون بهشون حساسیت یا واکنش نشون نمیده. یعنی اول مثلاً پپتید رو امتحان کنین، بعد از چند روز رتینول رو اضافه کنین.
گردآورنده:
- زهرا غلامحسین دخت | مجله سلامت آواطب
پیام بگذارید